– Mjafton, Fjolla. Kam të drejtë ta di të vërtetën.
Mëngjesi u gdhi i rënduar, sikur ajri brenda shtëpisë të ishte bërë më i trashë se zakonisht. Ylvije po përgatiste mëngjesin në kuzhinë, duke lëvizur enët pa zhurmë të tepërt. Klajdi ishte zhytur në ekranin e telefonit, duke lexuar lajmet pa u përfshirë në asgjë përreth. Tahir Mullisi fliste me zë të ulët në korridor, i kthyer nga muri, ndërsa Fjolla rrinte e heshtur, duke pirë kafenë ngadalë. Dritani i vëzhgonte të gjithë pa u vënë re, me ndjesinë se kishte hyrë në një realitet që nuk i përkiste.
Pas rrëfimit të një nate më parë, ai ndihej i çoroditur. Historia që kishte dëgjuar nga Fjolla kishte boshllëqe, copëza që nuk përputheshin plotësisht. Përplasja me njerkën, ora e zhdukur, akuzat e rënda… të gjitha dukeshin si arsye sipërfaqësore, jo si shkak i mjaftueshëm për të prerë lidhjet me familjen dhe për t’u zhdukur për vite me radhë.
– Dritan, a mund të vish pak? – i tha Ylvije, duke i bërë shenjë nga ana e ballkonit.
Kur mbetën vetëm, ajo nxori nga xhepi një album të vogël, të vjetër, sa pëllëmba e dorës, me kapakë të gërryer nga koha.
– Janë fotografitë e fëmijërisë së Fjollës, – shpjegoi ajo me zë të butë. – I kam mbajtur gjithmonë me vete. Shpresoja që një ditë do ta gjeja dhe do t’ia ktheja.
Dritani e mori albumin me kujdes. Në faqen e parë ishte një vajzë e vogël, rreth pesë vjeç, me dy gërsheta dhe një buzëqeshje të çiltër. Ngjashmëria me Fjollën ishte e pamohueshme.
– Ajo ishte më e madhja nga ne, – foli Ylvija me ton të ulët. – Kur na vdiq nëna, Fjolla ishte tetëmbëdhjetë vjeçe. Unë isha trembëdhjetë, Klajdi gjashtëmbëdhjetë. Na u bë si nënë e dytë, sidomos kur Tahiri ishte në punë. Pastaj… erdhi Mimoza.
– Gruaja e re e njerkut, – tha Dritani, duke kujtuar rrëfimin e një nate më parë.
– Po. Që në fillim nuk e duroi Fjollën. Thoshte se ajo komandonte shumë, por në të vërtetë Fjolla thjesht ishte mësuar të mbante përgjegjësi. Me kalimin e kohës, gjërat u përkeqësuan. Derisa ndodhi historia e orës.
– Ora e gjyshes?
– Pikërisht. Një send i vjetër familjar. U zhduk papritur dhe Mimoza e akuzoi Fjollën. Tha se e kishte parë duke e parë me kujdes pak para se të humbiste.
Dritani ktheu një faqe tjetër. Fjolla adoleshente, me kitarë në duar. Pranë saj, Ylvija dhe Klajdi, ende fëmijë.
– Çfarë ndodhi më pas? – pyeti ai.
Ylvija e shikoi gjatë, sikur të peshonte fjalët.
– Klajdi u rreshtua me Mimozën. Tha se edhe ai e kishte parë Fjollën me orën atë ditë. Ndërsa unë… unë heshta. U tremba.
– Është e vërtetë që më kërkove gjithë këto vite? – Fjolla po qëndronte përballë Klajdit në korridor.
Mëngjesi kishte mbaruar. Dritani kishte shkuar në punë, ndërsa Tahiri dhe Ylvija ishin nisur drejt një konsulence juridike për çështjen e trashëgimisë. Motër e vëlla kishin mbetur vetëm.
– Po, – u përgjigj Klajdi shkurt, pa e ngritur kokën.
– Pse? Për shkak të pasurisë?
– Jo vetëm për këtë, – tha ai, duke e parë më në fund në sy. – Doja të kërkoja falje. Duhej ta kisha bërë dhjetë vjet më parë, por krenaria më mbajti peng.
Fjolla kryqëzoi krahët.
– Për çfarë saktësisht?
– Për gënjeshtrën time në mbledhjen familjare. Nuk të pashë kurrë duke marrë orën. Nuk pashë asgjë. Por Mimoza… ajo dinte si të të manipulonte njerëzit.
– Dhe i besove asaj, jo mua?
Klajdi psherëtiu rëndë.
– Isha njëzet e pesë vjeç. I dashuruar marrëzisht pas saj. Po, ishte gruaja e babait, por vetëm pesë vjet më e madhe se unë. Ajo… luante me ndjenjat e mia.
Fjolla e shikoi me sy të zgjeruar.
– Ti dhe Mimoza?..
– Asgjë nuk ndodhi, por unë shpresoja, – buzëqeshi ai me hidhërim. – Isha naiv. Më premtoi se, nëse do ta mbështesja kundër teje, do ta bindte babain të më linte të shkoja të studioja në Shkodër. Rashë në grackë si budalla.
– Dhe e mbajti fjalën?
– Sigurisht që jo. Pasi u largove ti, ajo mori gjithçka në dorë. Filloi ta kthente babain kundër meje dhe Ylvijes. Një vit më vonë u divorcuan, por ishte vonë. Ti tashmë ishe zhdukur nga jeta jonë.
Në mbrëmje, Dritani u kthye më herët se zakonisht. Lajmet e papritura për familjen e gruas së tij nuk e kishin lënë të përqendrohej në punë. Donte ta kuptonte më thellë gjithë këtë rrëmujë.
Në apartament mbizotëronte qetësia. Në dhomën e ndenjjes, Tahiri po dremiste në kolltuk. Në kuzhinë, Ylvija gatuante, duke kënduar lehtë. Fjolla dhe Klajdi nuk dukeshin askund.
– Janë në ballkon, – i tha Ylvija, sikur t’ia kishte lexuar mendjen. – Flasin prej më shumë se një ore.
Dritani tundi kokën dhe hyri në kuzhinë.
– Të ndihmoj me darkën?
– Me kënaqësi, – buzëqeshi ajo. – Prit pak perimet për sallatë.
Punuan në heshtje disa minuta. Pastaj Dritani nuk u përmbajt:
– Ylvije, çfarë ndodhi realisht me familjen tuaj? Fjolla thotë një gjë, Klajdi një tjetër. Ku është e vërteta?
Ajo e la tenxheren mënjanë dhe u kthye nga ai.
– E vërteta është se fajin e kemi të gjithë. Secili në mënyrën e vet. Isha adoleshente, por e kuptoja që Mimoza po gënjente për orën. E pashë vetë duke kërkuar në kutinë e gjyshes. Por u frikësova të flisja. Më kërcënoi se do të më çonte në jetimore nëse nuk “sillesha mirë”.
– Po Tahiri? A nuk vuri re asgjë?
– Ajo e kishte verbuar, – tha Ylvija me trishtim. – Një grua e re dhe e bukur i dha vëmendje dhe ai humbi arsyen. I besoi asaj, jo fëmijëve të vet. Megjithatë, më beso, ai vuajti më shumë se kushdo pas largimit të Fjollës. E kërkoi për vite me radhë.
– Dhe gjithçka nisi nga një akuzë e rreme… – murmuri Dritani, ndërsa nga ballkoni dëgjoheshin ende zërat e Fjollës dhe Klajdit, të zhytur në një bisedë që po përpiqej të shëronte plagë të vjetra.
